Grenzeloos verliefd; grenzeloos verloren?
Enige tijd geleden had ik in mijn praktijk te maken met een scheiding waarbij internationale aspecten een rol speelden. Een Chinees stel, van wie de dame voor de muziek naar Nederland kwam, besloot hier te gaan samenwonen. Tijdens een vakantie bij haar ouders in Beijing kreeg zij van haar vriend een hond voor haar verjaardag, die ze vervolgens meenamen naar Nederland en samen verzorgden. De hond was echter een langer leven beschoren dan de relatie van het Chinese koppel. Ze maakten afspraken over de verdeling van de zorg van de hond, maar er kwam een kink in de kabel; de jongeman wilde de hond niet meer afgeven. Aan mij vervolgens de taak om uit te zoeken welk recht in dit geval van toepassing was op de Chinese hond die in China was gekocht door een Chinees stel….
Dat een scheiding met internationale aspecten behoorlijk ingewikkeld kan zijn, is hiermee wel bewezen. Maar wanneer is er precies sprake van ‘internationale aspecten’? Dat is in de eerste plaats het geval als één van de echtgenoten, of allebei, een andere nationaliteit heeft dan de Nederlandse. Denk bijvoorbeeld aan een Nederlandse man die getrouwd is met een Zweedse vrouw, of een Marokkaans echtpaar dat in Nederland woonachtig is.
Ook als partners tijdens hun huwelijk in het buitenland gewoond hebben, kunnen er internationale regels van toepassing zijn. Denk hierbij aan expatgezinnen die met verschillende rechtsstelsels geconfronteerd kunnen worden.
Het internationaal recht kan ook om de hoek komen kijken als beide partners de Nederlandse nationaliteit hebben en gedurende hun hele huwelijk in Nederland wonen. Hoe zit het bijvoorbeeld met de vakantiewoning in Spanje, valt die in de gemeenschap van goederen, of behoort die alleen toe aan degene op wiens naam de woning staat? Of de erfenis van een suikeroom in Amerika, blijft die buiten de verrekening bij scheiding of moet er dan een uitsluitingsclausule zijn?
Wanneer sprake is van een scheiding met internationale aspecten, is de eerste vraag altijd of de Nederlandse rechter dan wel bevoegd is om een beslissing te nemen. Als dat het geval is, is vervolgens de vraag welk recht de rechter dan moet toepassen, het recht van de nationaliteit van (één van) de echtgenoten, het recht van het land waar ze wonen of gewoond hebben, of het recht van het land waar het vermogen zich bevindt. Dat vraagt om specifieke kennis van zaken.
We leven in een tijd waarin de wereld steeds kleiner wordt en grenzen vervagen. Met het vliegtuig is ieder werelddeel snel bereikbaar. En met de introductie van het internet is het zelfs niet meer nodig uit de stoel te komen om je op internationaal terrein te begeven. Contacten worden eenvoudig gelegd, de taal van de liefde is immers universeel. Voordat je het weet ben je grenzeloos verliefd op een man of een vrouw, een huis of een hond. Om vervolgens niet grenzeloos verloren te raken in het woud van internationaal recht is het goed om een gespecialiseerde advocaat/mediator in te schakelen, met specifieke kennis op dit terrein, zodat eenieder na de scheiding weer verder kan met het leven.
