Begeleiding bij de scheiding: voor kinderen én ouders

Soms kunnen ouders hun kinderen tijdens een scheiding niet altijd even goed begeleiden. Ze zitten zelf midden in een emotioneel verwerkingsproces en hebben misschien geen ruimte voor de emoties van hun kind(eren). Het is goed om te weten dat er ook professionele begeleiding bestaat.

Ieder kind verwerkt een scheiding anders. Kinderen die professionele begeleiding krijgen, kunnen een scheiding soms makkelijker verwerken. Een ander woord voor begeleiding is een interventie. Er zijn drie verschillende vormen. De eerste vorm is gericht op kinderen, de tweede op de ouders en de derde op allebei. In de meeste gevallen vindt de begeleiding plaats in groepen. Zo vinden ouders of kinderen steun bij elkaar.

Kindgerichte begeleiding

Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) erkent interventies die zich richten op kinderen, zoals Stoere Schildpadden, Dappere Dino’s en KIES. Elke vorm richt zich op een specifieke leeftijdsgroep. Kindgerichte interventies hebben een aantal overeenkomsten. Zo duren ze vaak kort, maximaal tien bijeenkomsten. Ze zijn het meest effectief als kinderen er binnen twee jaar na de scheiding gebruik van maken. Bij kinderen tussen de negen en twaalf jaar meten onderzoekers het meeste effect.

• Stoere Schildpadden:
  Dit is een programma voor kinderen van kinderen tussen vier en zes jaar. In twaalf bijeenkomsten krijgt het kind sociale steun en leert hij vaardigheden om gevoelens onder woorden te brengen. Stoere Schildpadden is ontwikkeld door TNO, een groot onderzoeksinstituut. Opgeleide trainers zijn meestal leerkrachten of maatschappelijk werkers. Het programma wordt aangeboden op basisscholen en op centra voor jeugd en gezin (CJG) verspreid over het land. Deelname aan deze cursus is gratis.
• Dappere Dino’s:
  Dappere Dino’s richt zich op kinderen tussen zes en acht jaar. Het programma is van dezelfde ontwikkelaar als Stoere Schildpadden. Afgezien van de doelgroep lijken de programma’s veel op elkaar. In twaalf wekelijkse bijeenkomsten geven opgeleide leerkrachten of maatschappelijk werkers gratis training door heel Nederland, ook op scholen.
• KIES:
  KIES staat voor Kinderen In Echtscheiding Situatie, ontwikkeld door het Expertise Centrum Kind en Scheiding. De methode zet bij scheiding het kind centraal en draagt bij aan het terugdringen van problematiek bij scheiding. Het KIES Kindplan is vrij te gebruiken om kinderen (en hun ouders) te ondersteunen bij de fase waarin ouders het ouderschapsplan gaan opstellen. Meer informatie vindt u hier.

Villa Pinedo:
Ook online kan uw kind hulp vinden. www.villapinedo.nl heeft een forum waar kinderen vragen kunnen stellen over alles wat met scheiden te maken heeft. Ze kunnen er ook hun ervaringen delen. Villa Pinedo kan ook zoeken naar een online buddy voor kinderen. via de app heeft uw kind dan contact met een ervaringsdeskundige om vragen en ervaringen uit te wisselen.

Ondersteuning voor ouders

Soms zoeken ouders zelf hulp. Ze willen bijvoorbeeld weten hoe ze tijdens de scheiding een goede ouder kunnen blijven. Voor ouders zijn er erkende vormen van begeleiding na een scheiding, zoals Ouderschap Blijft en Ouderschap na Scheiding.

• Ouderschap Blijft:
  Dat is een vorm van omgangsbemiddeling en –begeleiding voor kinderen van nul tot twaalf jaar en hun ouders. De training richt zich op uitwonende ouders die geen of problematisch contact hebben met hun kinderen. Het doel is dat het kind volgens de afspraken omgang heeft met de uitwonende ouder. De interventie bestaat uit ongeveer 25 contactmomenten verdeeld over een periode van maximaal negen maanden. Er is een tiental locaties verspreid over het land. Deze vorm van begeleiding kan ook door rechters worden opgelegd, wanneer ouders strijden over omgang, zorgregelingen of gezagskwesties.
• Ouderschap na Scheiding:
  Ouderschap na Scheiding is ook een vorm van omgangsbemiddeling. Het programma richt zich op kinderen tussen nul en achttien jaar. Ouders die moeite hebben met samenwerken bij de opvoeding van hun kinderen krijgen begeleiding. Ouders leren overleggen. Er zijn maximaal tien gesprekken.

Begeleiding voor ouders én kinderen

Er zijn ook vormen van interventie waarbij de ouders en hun kinderen beiden, tegelijkertijd, aan de slag gaan. Een voorbeeld van een erkende aanpak is Kinderen uit de Knel.

Kinderen uit de Knel:

Kinderen uit de Knel richt zich op kinderen van 4 tot 18 jaar én hun gescheiden ouders. Deze kinderen hebben door voortdurende strijd tussen hun gescheiden ouders last van stress gerelateerde klachten, zoals angsten, depressieve gevoelens en somberheid. Bij deze groepsinterventie zijn er parallelle groepen voor ouders en kinderen, gericht op het verminderen van destructieve conflicten tussen ouders en het verbeteren van het opvoedklimaat. Er zijn acht groepssessies.